افرادی که از بیماری مزمن کلیوی یا CKD رنج می برند سطح هموگلوبین گلبول های قرمز خون را کاهش داده و عوارض کم خونی در فرد ظاهر می شود. عدم مصرف مواد غذایی مورد نیاز بدن و کاهش آهن، اسید فولیک، ویتامین های B12 و B9 همراه با ظاهر شدن خونریزی پنهان در کلیه ها باعث شیوع کم خونی می شود. کلیه مسئول تولید هورمون اریتروپویتین است و این هورمون با تحریک مغز استخوان فرآیند تولید گلبول های قرمز جدید را آغاز می کند.

با پیشرفت بیماری مزمن کلیه، شرایط تولید اریتروپویتین به شدت کاهش می یابد و با نقش گلبول های قرمز جدید، شاهد کم خونی در بدن بیمار خواهید بود. آهن موجود در هموگلوبین نقش مهمی در تولید گلبول های قرمز دارد و در صورت کمبود آهن و کاهش هورمون اریتروپویتین، وضعیت کم خونی حاد خواهد بود. در این مقاله به بررسی رابطه بیماری کلیوی و کم خونی می پردازیم. اگر علاقه مند به کسب اطلاعات در مورد اهمیت مصرف مواد غذایی در بیماری های کلیوی و کم خونی هستید، تا پایان این مقاله مکتوب با ما همراه باشید.

نحوه تشخیص کم خونی

افراد پس از مشاهده علائم غیرعادی مانند: سرگیجه، ضعف، سردرد، تنگی نفس و درد قفسه سینه در مدت زمان کوتاهی باید با مراکز درمانی تماس بگیرند. پزشک با مراجعه به سوابق پزشکی بیمار و انجام آزمایشات مختلف خون قادر به تفسیر صحیح وضعیت سلامتی بیمار خواهد بود. به دلیل علائم رایج کم خونی با سایر عوارض، آزمایش خون اختصاصی برای کم خونی در از بین بردن انواع احتمالی بیماری در فرد موثر خواهد بود. با تعیین نوع و شدت کم خونی، اقداماتی در جهت بهبود وضعیت جسمانی بیمار انجام خواهد شد و تجویز انواع داروها و غذاهای مهم در دستور کار قرار خواهد گرفت.

رابطه کم خونی و بیماری کلیوی

کم خونی در اثر کاهش میزان گلبول های قرمز سالم در بدن ایجاد می شود و در نتیجه انتقال اکسیژن و مواد مغذی به سایر سلول های بدن دچار اختلال شدید خواهد شد. علائم کم خونی در بیماران وی عبارتند از: ضعف، بی حالی، رنگ پریدگی، لخته شدن خون، پارگی عروق خونی، سردی دست و پا علاوه بر آرتروز. از طرفی با مشکلات کلیوی در بدن بیمار، توانایی تولید هورمون اریتروپویتین در بدن کاهش می یابد و عملکرد صحیح مغز استخوان برای تولید گلبول های قرمز جدید با مشکل مواجه می شود.

کم خونی انواع مختلفی دارد و برخی از این شرایط آسیب جدی تری به بیمار وارد می کند و مراجعه به موقع به پزشک برای شروع روند درمان بسیار مهم است. استفاده از یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد ضروری مانند آهن، فولات و ویتامین B12 به بهبود وضعیت جسمانی بیمار کمک می کند. از طرفی برخی از افراد مبتلا به کم خونی از سلامت خوبی برخوردار نیستند و باید طبق نظر پزشک روند درمان را با مصرف مکمل های آهن، قرص اسید فولیک و ویتامین C دنبال کنند.

اسید فولیک یکی از مکمل های غذایی برای سلامت بدن است. این مکمل در گروه ویتامین های B و محلول در آب است. به عبارت دیگر، اسید فولیک شکل جعلی ویتامین B است که در بدن انسان تولید نمی شود و باید با خوردن این مکمل جذب شود. اسید فولیک خواص و فواید بسیاری دارد که از جمله آنها می توان به پیشگیری و درمان کم خونی و کم خونی در انسان اشاره کرد. کم خونی یکی از بیماری های شایع در زنان به ویژه در زنان باردار و شیرده است که علاوه بر سلامتی فرد می تواند سلامت جنین را نیز تهدید کند. مصرف اسید فولیک در زنان باردار از سقط جنین جلوگیری کرده و می تواند به تقویت بدن مادر در زنان شیرده کمک کند. کمبود اسید فولیک هم در دختران و هم در خانم ها می تواند منجر به ریزش مو، شکنندگی مو، شکنندگی ناخن ها و پیری پوست شود، بنابراین مصرف اسید فولیک برای همه خانم های جوان برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی توصیه می شود.

انواع کم خونی در بیماری مزمن کلیه

کم خونی انواع مختلفی دارد و هر کدام به دلایل خاصی در بدن بیمار پخش شده است. با کشف علت بیماری نیمی از مراحل درمان به پایان می رسد و پس از آن کادر درمانی با اتخاذ روش های درمانی مناسب می توانند سلامت وی ​​را ارتقا دهند. علل اصلی کم خونی در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه عبارتند از:

نارسایی کلیه و کمبود آهن

شایع ترین نوع کم خونی در دنیا کم خونی ناشی از فقر آهن است و ناتوانی بدن در جذب آهن یا عدم مصرف منابع آهن باعث کاهش ذخایر آن می شود. خونریزی یا مصرف زیاد داروها یا مواد غذایی کاهش دهنده آهن در بدن نیز اثرات منفی بر فرآیند جذب آهن دارد و حتی در نارسایی کلیه نقش مخربی دارد.

کم خونی ناشی از کمبود ویتامین

کاهش میزان اسید فولیک یا ویتامین B9 به همراه ویتامین B12 و فولات یکی از عوامل کم خونی است و رژیم غذایی نامناسب و سالم یکی از عوامل اصلی ابتلای افراد به این نوع کم خونی است. از راه های درمان این نوع کم خونی می توان به مصرف مواد غذایی غنی از فولات، ویتامین های اضافی برای کم خونی و اسید فولیک اشاره کرد.

کاهش ترشح هورمون EPO توسط کلیه ها

اریتروپویتین یا EPO هورمونی است که مغز استخوان را برای تولید گلبول های قرمز تحریک می کند و توسط کلیه ها ترشح می شود. بیماری مزمن کلیه بر کاهش تولید هورمون اریتروپویتین تأثیر منفی می گذارد و چرخه جدید تولید گلبول های قرمز در بدن به شدت مختل خواهد شد. کاهش گلبول های قرمز ارتباط مستقیمی با فرد مبتلا به کم خونی دارد و در صورت بروز سایر علل کم خونی در فرد شرایط سختی در انتظار بیمار خواهد بود.

دیابت و دیالیز

بیماران دیابتی که در یک بازه زمانی معین نیاز به دیالیز دارند نیز به دلیل کندی روند بهبودی بدن در بیماران دیابتی، شرایط را برای درمان خود سخت خواهند کرد. با توجه به شرایط موجود احتمال بروز کم خونی در این بیماران نیز زیاد است و در صورت بروز علائم عمومی کم خونی باید در اسرع وقت به پزشک اطلاع داده شود تا تصمیمات جدیدی برای بهبود وضعیت جسمانی اتخاذ شود. از صورت